Ngày 4/5/2001, Thủ tướng Chính phủ đã ban hành Quyết định số 72/QĐ-TTg về Ngày Gia đình Việt Nam. Theo đó, lấy ngày 28/6 hàng năm làm Ngày Gia đình Việt Nam. Ngày Gia đình Việt Nam đã thực sự trở thành một sự kiện văn hóa – xã hội có sức lan tỏa mạnh mẽ với những giá trị nhân văn cao đẹp của con người Việt Nam nói chung, con người Yên Bái nói riêng qua các thời kỳ lịch sử trong quá trình xây dựng, bảo vệ Tổ quốc, hội nhập quốc tế.
Bên cạnh đó, năm 2016, Ngày Gia đình Việt Nam còn được gắn với sự kiện Thủ tướng Chính phủ ban hành Quyết định lấy tháng 6 hàng năm là Tháng hành động quốc gia về phòng, chống bạo lực gia đình với các nhiệm vụ chính là thông tin, tuyên truyền, vận động, nâng cao nhận thức, trách nhiệm của các cấp, các ngành và toàn xã hội về phòng, chống bạo lực gia đình, góp phần bảo vệ phụ nữ, trẻ em, xây dựng gia đình hạnh phúc.
Ngày Gia đình Việt Nam hàng năm được tổ chức với nhiều chủ đề phong phú, từ “Vai trò của người cha” đến “Ông bà cha mẹ mẫu mực, con cháu hiếu thảo” tới “Bữa cơm gia đình – Ấm áp yêu thương”, “Gia đình bình an – Xã hội hạnh phúc”… đều nhằm hướng tới tôn vinh các giá trị cao cả của gia đình Việt Nam, luôn trân trọng những giây phút sum họp bên bữa cơm gia đình hạnh phúc, đầm ấm; tôn vinh những giá trị tốt đẹp của gia đình là kính trọng các bậc sinh thành, là tình cảm của ông bà, cha mẹ, con cháu, vợ chồng, anh em; là chung tay yêu thương, chăm sóc con trẻ…
Thời gian qua, Sở Văn hóa, Thể thao và Du lịch (VH-TT&DL) đã làm tốt vai trò của cơ quan quản lý Nhà nước về công tác gia đình ở tỉnh; là cơ quan Thường trực Ban Chỉ đạo công tác gia đình tỉnh, Sở đã tích cực tham mưu cho Tỉnh ủy, UBND tỉnh xây dựng các chương trình, kế hoạch triển khai công tác gia đình; thường xuyên tổ chức các hoạt động tuyên truyền về Ngày Gia đình Việt Nam với nhiều hình thức phong phú, đa dạng, hướng về cơ sở (tuyên truyền xe loa; băng rôn, khẩu hiệu, tờ gấp; tuyên truyền lưu động; chiếu phim lưu động; xe thư viện lưu động về các chủ đề xây dựng gia đình hạnh phúc, giữ gìn văn hóa truyền thống gia đình; phòng, chống bạo lực gia đình…).
Hàng năm, các nhiệm vụ cơ bản của công tác gia đình trong kế hoạch đề ra đều đạt chỉ tiêu, đặc biệt trong năm 2020, số gia đình văn hóa trên địa bàn tỉnh đạt 80% (tăng 0,6% so với năm 2019), hộ gia đình có bạo lực và có người mắc tệ nạn xã hội trung bình giảm từ 10-15%/năm.
Toàn tỉnh hiện có trên 1.000 câu lạc bộ gia đình phát triển bền vững, 810 nhóm phòng, chống bạo lực gia đình, 1.364 địa chỉ tin cậy ở cộng đồng, 173 đường dây nóng. Các huyện, thị xã, thành phố đã duy trì và phát huy hiệu quả hoạt động của mô hình phòng, chống bạo lực gia đình tại cơ sở.
Các cơ sở khám, chữa bệnh thực hiện tốt việc tiếp nhận, hỗ trợ và chăm sóc cho người bệnh là nạn nhân bạo lực gia đình; thực hiện tư vấn về phòng, chống bạo lực gia đình cho bệnh nhân và các cá nhân liên quan đến bạo lực gia đình; phát hiện, khám sàng lọc và chuyển gửi an toàn người bệnh là nạn nhân bạo lực gia đình.
Trung tâm y tế tuyến huyện tăng cường hướng dẫn, giám sát trạm y tế xã, phường, thị trấn về chuyên môn chăm sóc y tế ban đầu, tư vấn về sức khỏe cho nạn nhân bạo lực gia đình. Các tổ nắm tin, tổ tình nguyện và tổ hòa giải ở cơ sở hoạt động có nền nếp và hiệu quả.
Sở đã chủ động, tích cực phối hợp với các ngành thành viên Ban Chỉ đạo công tác gia đình tỉnh tổ chức các lớp tập huấn về công tác gia đình; kỹ năng xây dựng gia đình hạnh phúc; phối hợp giải quyết các vụ bạo lực, xâm hại, sang chấn tâm lý; bình đẳng giới và phòng ngừa ứng phó với bạo lực trên cơ sở giới; kỹ năng tư vấn, hỗ trợ và thực hiện hòa giải các trường hợp bạo lực gia đình cho đội ngũ làm công tác gia đình tại cơ sở; phối hợp với Báo Yên Bái, Đài Phát thanh – Truyền hình tỉnh xây dựng, đăng tải các phóng sự, bài viết tôn vinh các gia đình tiêu biểu, gương mẫu, điển hình tiên tiến trong công tác gia đình.
Để nâng cao chất lượng công tác gia đình, góp phần xây dựng gia đình hạnh phúc trên địa bàn tỉnh với ý nghĩa là một trong những thước đo chỉ số hạnh phúc của địa phương; trong thời gian tới, ngành VH-TT&DL xác định tập trung vào một số nhiệm vụ, giải pháp trọng tâm:
Cụ thể hóa thành kế hoạch, chương trình hành động, nhiệm vụ của ngành VH-TT&DL những định hướng, nhiệm vụ, giải pháp chủ yếu 5 năm 2021 – 2025 trên lĩnh vực văn hóa – xã hội đã được Đảng ta xác định trong Nghị quyết Đại hội đại biểu toàn quốc lần thứ XIII là: tập trung nghiên cứu, xác định và triển khai xây dựng hệ giá trị văn hóa và chuẩn mực con người gắn với giữ gìn, phát triển hệ gia đình Việt Nam trong thời kỳ mới; mục tiêu xây dựng tỉnh Yên Bái phát triển “xanh, hài hòa, bản sắc, hạnh phúc”, con người Yên Bái “thân thiện, nhân ái, đoàn kết, sáng tạo, hội nhập”; nâng cao chỉ số hạnh phúc cho người dân Yên Bái theo Nghị quyết Đại hội đại biểu Đảng bộ tỉnh lần thứ XIX.
Tiếp tục triển khai thực hiện Chỉ thị số 49-CT/TW ngày 21/2/2005 của Ban Bí thư về xây dựng gia đình trong thời kỳ công nghiệp hóa, hiện đại hóa đất nước; tập trung vào các giải pháp để hoàn thành mục tiêu: “Xây dựng gia đình Việt Nam no ấm, tiến bộ, hạnh phúc, thực sự là tổ ấm của mỗi người, là tế bào lành mạnh của xã hội” đã được đề ra trong Chiến lược phát triển gia đình Việt Nam đến năm 2020, tầm nhìn 2030.
Chỉ đạo, hướng dẫn các huyện, thị xã, thành phố trong tỉnh tiếp tục tuyên truyền về vị trí, vai trò, trách nhiệm của gia đình trong việc thực hiện tốt chủ trương, đường lối của Đảng, chính sách, pháp luật của Nhà nước, về hôn nhân và gia đình, bình đẳng giới, phòng, chống bạo lực gia đình, ngăn chặn các tệ nạn xã hội; phòng ngừa xã hội đối với những vấn đề bức xúc đang đặt ra. Chủ trì, phối hợp với các sở, ngành có liên quan hằng năm tổ chức các hoạt động hưởng ứng Ngày Quốc tế hạnh phúc (20/3); Ngày Gia đình Việt Nam (28/6); Tháng hành động quốc gia về phòng chống bạo lực gia đình (tháng 6).
Tập trung triển khai các nhiệm vụ, giải pháp xây dựng con người Yên Bái “Thân thiện, nhân ái, đoàn kết, sáng tạo, hội nhập” đáp ứng yêu cầu phát triển bền vững, là hạt nhân quan trọng xây dựng gia đình hạnh phúc theo Nghị quyết Đại hội XIX Đảng bộ tỉnh và Kế hoạch số 37-KH/TU ngày 9/6/2021 của Tỉnh ủy về xây dựng con người Yên Bái “Thân thiện, nhân ái, đoàn kết, sáng tạo, hội nhập”. Chủ trì, phối hợp với các cơ quan, đơn vị và địa phương, hướng dẫn đưa chuẩn mực con người Yên Bái vào hương ước, quy ước của thôn, bản, tổ dân phố góp phần xây dựng “Gia đình văn hóa”, “Thôn, bản, tổ dân phố văn hóa”, “Xã văn hóa nông thôn mới”, “Phường, thị trấn đạt chuẩn văn minh đô thị”; xây dựng và nhân rộng mô hình “gia đình hạnh phúc” trên địa bàn tỉnh.
Triển khai thực hiện đồng bộ các giải pháp nhằm nâng cao chỉ số hạnh phúc cho người dân theo chức năng, nhiệm vụ của ngành và các nhiệm vụ được giao tại Kế hoạch số 30-KH/TU ngày 10/5/2021 của Tỉnh ủy về nâng cao chỉ số hạnh phúc cho người dân Yên Bái năm 2021. Tích cực phối hợp với các sở, ban, ngành, đoàn thể tỉnh tuyên truyền việc triển khai cuộc vận động “Xây dựng gia đình hạnh phúc” với những nội dung thiết thực, phù hợp để xây dựng các gia đình văn hóa, hạnh phúc, thật sự là hạt nhân nuôi dưỡng cuộc sống hạnh phúc cho mỗi người, tạo nền tảng nâng cao chất lượng về mối quan hệ gia đình và xã hội; xây dựng và nhân rộng các phong trào, các mô hình, cách làm hay, thiết thực trong công tác gia đình, xây dựng môi trường gia đình lành mạnh, hạnh phúc (như: phong trào “Phụ nữ tích cực học tập, lao động sáng tạo, xây dựng gia đình hạnh phúc”…); thành lập các câu lạc bộ “Gia đình phòng, chống tệ nạn xã hội”, phấn đấu tối thiểu mỗi thôn, bản, tổ dân phố thành lập một “Câu lạc bộ xây dựng gia đình hạnh phúc” với các hoạt động thiết thực tại cộng đồng dân cư.
Hiện nay, Sở VH-TT&DL đang phối hợp với các huyện, thị xã, thành phố tiến hành điều tra, khảo sát thực nghiệm xã hội học trên 3 lĩnh vực: đời sống kinh tế, vật chất và thể chất; các mối quan hệ gia đình – xã hội; đời sống văn hóa tinh thần, tâm linh tín ngưỡng; đồng thời, đánh giá thực trạng đời sống gia đình trên địa bàn tỉnh để làm căn cứ tham mưu ban hành Tiêu chí đánh giá Gia đình hạnh phúc tỉnh Yên Bái.
Kỷ niệm 20 năm Ngày Gia đình Việt Nam (28/6/2001-28/6/2021), Sở VH-TT&DL đã tham mưu cho Ban Chỉ đạo công tác gia đình tỉnh ban hành Kế hoạch tổ chức các hoạt động kỷ niệm 20 năm Ngày Gia đình Việt Nam và Tháng hành động quốc gia về phòng, chống bạo lực gia đình với chủ đề “Gia đình bình an – xã hội hạnh phúc” với nhiều hoạt động thiết thực, ý nghĩa nhằm tuyên truyền, vận động các gia đình tích cực xây dựng gia đình hạnh phúc, phát triển bền vững, góp phần nâng cao chỉ số hạnh phúc cho người dân tỉnh Yên Bái.